บทความ

ท่าอากาศยานสำหรับสินค้าของผู้ส่งออก

ผมได้ร่วมรับฟังการบรรยายเกี่ยวกับ Liege Airport 
ตามที่สมาคมตัวแทนขนส่งสินค้าทางอากาศนัดประชุมหารือกับเจ้าหน้าที่บริหารสนามบิน Liege 
Airport ประเทศเบลเยียม ได้แก่ Mr. Michel Kempeneers (Wallonia Freign Trade 
and Investment Agency), Mr. Jose Happart (Chairman), Mr. Luc Partoune 
(Managing Director), Mr. Steven Verhasselt (Director Asia Office)

เมื่อ 20 ปีก่อน Liege Airport ได้เน้นหลักๆ ไปที่สินค้าอย่างเดียว (Full Cargo) 
ไม่มีผู้โดยสารมายุ่งเกี่ยว  หรือมาขึ้นเครื่องบินที่มาจอดในสนานบินนี้ 
นับแต่นั้นมาเป็นการตัดสินใจที่สำคัญให้ถึงเป้าหมายของสนามบินนี้ คือ The Flexport 
หรือเรียกอย่างง่ายว่า เป็นท่าอากาศที่ยืดหยุ่น สะดวก รวดเร็วในการรองรับเครื่องบิน 
และสินค้าต่างๆ 
มันเป็นเครื่องหมายที่แสดงถึงการให้บริการแบบจัดให้ตรงตามความต้องการของผู้ส่งออก 
และตามความต้องการของ ผู้ให้บริการจัดการขนส่งสินค้า (Cargo Operators) 
ซึ่งเป็นผู้ใช้บริการสนามบิน สามารถจัดการวิธีต่างๆ ตามที่ต้องการให้ลดความแออัด 
ไม่ต้องทำขั้นตอนพิธีการศุลกากรให้ยุ่งยาก ได้รับการยกเว้นทางด้านกฎหมายต่างๆ ทั้งข้อกฎหมาย 
ไม่ต้องขอใบอนุญาตในการขนย้ายจากเครื่องบินหนึ่งไปเครื่องบินอีกลำหนึ่งได้อย่างอิสระ 
ข้อห้ามต่างๆ ที่ทำให้ต้นทุนโลจิสติกส์สูง ไม่ให้เกิดขึ้นในสนามบินนี้ มันเป็นการทำฝันให้เป็นจริง

สนามบินแห่งนี้ให้บริการแบบ Full Time คือการให้บริการ 24 ชั่วโมง ไม่มีวันหยุด กล่าวได้ว่า 
Liege Airport นี้สร้างความได้เปรียบทางด้านการแข่ง่ขัน 
และส่งเสริมธุรกิจการส่งสินค้าออกให้ยุโรป เป็นศูนย์กลาง  และลดต้นทุนได้อย่างมหาศาล ทั้งนี้ 
เราต้องขอขอบคุณในนโยบายดังนี้

1.        No congestion ไม่คำว่าแออัดเกิดขึ้นในสนามบินแห่งนี้ เพราะมีการบริหารเวลา 
แบบไม่มีการเปิดปิด เข้าออกได้ตลอดเวลา เครื่องบินไม่ต้องรอขึ้นลง 
รถขนสินค้าเข้าออกได้ตลอดเวลา ดังนั้น จึงมีการทยอยในการขนย้ายอย่างอิสระ 
ไม่มีรอคิวเวลาเปิดประตูในตอนเช้า

2.       No imposed time slots ไม่ต้องมาคำนึงตารางของเครื่องบินลงจอด 
ไม่ต้องสนใจเรื่องตารางบินขึ้นลงเหมือนสนามบินที่รับผู้โดยสาร 
ไม่ถูกบังคับจากหอบังคับการในการลงจอด ถ้าบินมาถึงสนามบินก่อน

3.       No curfews ไม่ต้องกลัวเรื่อง เคอร์ฟิวส์ หรือติดเวลา 
หรือการกำหนดเวลาการขึ้นลงของเครื่องบิน และการบินสนามบินอย่างเป็นเวลา 
อย่างที่มีปัญหาอยู่ตอนนี้ที่สนามบินนาริตา ที่ชาวบ้านรอบสนามบินประท้วง 
ไม่ให้เครื่องบินขึ้นลงตั้งแต่เวลาเที่ยงคืนถึงหกโมงเช้า 
ทางรัฐบาลญี่ปุ่นได้รับการกดดันจากชาวนาชาวบ้านที่อยู่รอบๆ สนามบิน จนต้องประกาศเคอร์ฟิวส์ 
มีเรื่องเล่าจากสายการบินเจแปนแอร์ลายว่ามีครั้งหนึ่ง เครื่องบินเสีย บินออกจากสนามบินช้าไป  
หนึ่งชั่วโมง แทบจะเป็นบ้ากันทั้งสนามบิน ทั้งผู้โดยสารวุ่นวายไปเป็นการใหญ่ 
ชาวบ้านไม่พอใจประท้วง จะให้ปิดสนามบิน   
แล้วอย่างนี้บรรยากาศการส่งเสริมการส่งสินค้าออกหาได้เกิดไม่

4.       No time losses in ground operations 
ผู้ให้บริการสายการบินฝ่ายปฏิบัติการด้านการขนย้ายสินค้า ไม่ต้องเสียเวลาในการการขน 
หรือรอผู้โดยสารให้ลงหมดเครื่อง ไม่ต้องเวลาในการคัดแยกสินค้า และกระเป๋าผู้โดยสาร 
ถ้าใช้สนามบินประเภทนี้ ให้บริการแค่ตัวสินค้า มันเร็วกว่าเยอะ มาตรการในการตรวจ x-ray 
สินค้าก็ไม่ยุ่งยาก ไม่ต้องมาจำกัดเรื่องน้ำ หรือของเหลวว่าขนได้มากน้อย 
ไม่ต้องมาให้เครื่องบินมาเทียบงวงช้าง 
หรือสะพานที่ให้ผู้โดยสารเดินออกจากเครื่องบินเพื่อเข้าไปที่อาคารสนามบิน 
การขนสินค้าไม่ต้องการบริการที่ยุ่งยาก และซับซ้อนเหมือนการขนผู้โดยสาร 
ไม่ต้องมาเรียกผู้โดยสารทยอยขึ้น ไม่ต้องมาเติมอาหาร เครื่องดื่ม ถ้าที่จอดข้างอาคารไม่ว่าง 
ก็จอดกลางลานที่ตีเส้นจัดให้ ไม่ต้องเอารถโดยสารมาขนสินค้าเหมือนอย่างที่ขนผู้โดยสาร 
ทำให้เวลาในการขนย้ายสินค้าทำได้อย่างรวดเร็วในภาคสนาม ในสนามบินประเภทนี้ 
อย่างดีกล่าวอีกนัยหนึ่งว่า การออกแบบของสนามบินประเภทนี้ มันสนองตอบการจัดการ 
และสิ่งอำนวยความสะดวก ให้มีความสอดคล้องเป็นอย่างดี เพื่อไม่ให้เกิดความสูญเสียทั้งเวลา 
และลดขั้นตอนในระบบโซ่ห่วงอุปาทาน (Supply Chain) ได้เป็นอย่างดี

5.       เจ้าหน้าที่จากกรมศุลกากร หน่วยงานอาหาร และยา ควบคุมความปลอดภัยต่างๆ 
จากภาครัฐจะทำงานทั้งวันทั้งคืน เพื่อให้เกิดความมั่นใจว่า 
สินค้าจะไหลตามขั้นตอนการขนย้ายสินค้าอย่างรวดเร็ว ไม่สร้างอุปสรรคให้สนามบิน

6.       การเข้าจอดได้ทันทีของเครื่องบินที่ขนสินค้า สามารถทำได้ทันทีที่เครื่องลงจอด 
และไปตามเส้นที่สนามบินจัดให้ 
เพื่อลดระยะเวลาในการเคลื่อนเครื่องจากจุดหนึ่งไปอีกจุดหนึ่งในลานจอดเหมือนสนามบินที่รองรับผู้โดยสาร 
หรือเรียกง่ายว่า ล๊อคที่จอดเครื่องบิน บินลงแล้ววิ่งไปตามเส้น และเข้าที่จอดทีเดียว 
ไม่ต้องมาจอดแล้วถูกไล่ พูดง่าย เครื่องบินที่ไม่ใช่ขาใหญ่ ต้อง ถูกย้ายที่จอดไปมา 
เสียเวลาในการเคลื่อนไปมา คนขับเครื่องบินต้องเสียเวลาขยับเครื่องบินไปเลื่อย

7.       สนามบินที่รับเฉพาะสินค้านี้ จะมีข้อดีคือ จะจัดหาคนทำงานได้จำนวนมาก 
ไม่จำกัดเหมือนสนามบินที่มีรับผู้โดยสารที่เน้นความปลอดภัย มีการจำกัดคนเข้าออก 
และคนที่มาทำงานในสนามบิน ทั้งยังอนุญาตให้ผู้ใช้บริการสามารถหาเครื่องไม้เครื่องมือ 
และคนงานอย่างสะดวก และเต็มที่ ทางสนามมีตัวแทนที่ทำงานทางด้านภาคสนามจำนวนมาก 
เพื่อรับรองว่าทำตามสั่งได้ เช่น อยากจะทำการแยกบรรจุใหม่ แบ่งเป็นกล่องย่อย ตียี่ห้อ ป้ายใหม่ 
ทำได้ตามสบาย หากมามองในตำแหน่งของสนามบินนี้ ผมว่าไม่ต่างกับ สนามบินดอนเมืองบ้านเรา 
สนามบินนี้ตั้งอยู่ใจกลางทวีปยุโรปตะวันตกในรัศมี 200-400 ก.ม. 
ใช้เวลาในการขนสินค้าต่อเนื่องจากทางอากาศต่อเนื่องในรูปแบบรถบรรทุก 
หรือรถไฟที่เข้ากันได้อย่างลงตัว ในบริเวณนี้มีการขนส่งสินค้าถึง 66% ของทั้งทวีปยุโรป 
สนามบินมีการเชื่อมต่อทางรถ และทางรถไฟ ไปที่ท่าเรือ Antwerp และท่าเรือ Rotterdam 
ทั้งให้บริการด้านสินค้าของสดอย่างดอกไม้ และอาหารทะเล โดยระบบห้องเย็น 
มีห้องวิจัยทางด้านชีววิทยาที่ดีที่สุดในโลก เพื่อตอบสนองสินค้าประเภทยารักษาโรค และอวัยวะมนุษย์ 
และเชื้อต่างๆ 

สุดท้ายนี้ผมหวังว่า ท่านผู้ส่งออกอย่ามองข้ามในการใช้ประโยชน์ในสนามบินประเภทนี้ 
ในการใช้เป็นจุดในการกระจายสินค้าไปภาคพี้นยุโรป อย่างมีประสิทธิภาพ และลดต้นทุนโลจิสติกส์ได้

หยก แสงตะวัน